Stavovi osuđenika o uslovima života u zatvorskim ustanovama

Sažetak

Inspiracija za rad i problem koji se radom oslovljava: Stavovi osuđenika o uslovima života u zatvorskim ustanovama determinišu integrisanost čovjeka u zatvorenički sistem, te mogu imati uticaja na efikasnost krivične sankcije, uspješnost tretmana, resocijalizaciju i reintegraciju osuđenika. Osnovni problem rada je ispitati stavove i mišljenja zatvorenika o stepenu zadovoljstva uslovima života u zatvorskoj ustanovi.

Cilj rada: Cilj rada je steći saznanja o poštovanju osnovnih, zakonom predviđenih uslova boravka u zatvorskim ustanovama sa gledišta samih osuđenika, te steći uvid u mogućnosti unapređenja programa tretmana i poštovanja ljudskih prava.

Metodologija: Za potrebe istraživanja konstruisan je Upitnik zadovoljstva osnovnim uslovima života u zatvorskim ustanovama - USBZ, koji ispituje stavove osuđenika u pogledu higijensko-prehrambenih uslova, poštovanja integriteta ličnosti, te uspostavljanja socijalnih veza i učešća u konvencionalnim aktivnostima. Skala sadrži 9 tvrdnji, a njena pouzdanost interne konzistencije iznosi .85. Istraživanje je sprovedeno na 140 osuđenika, muškog pola, prosječenog uzrasta 37.66 godina.

Ograničenja istraživanja: Konstruisan upitnik ispituje samo stavove o osnovnim uslovima života u zatvorima, te bi trebalo izvršiti modifikaciju proširivanjem na druge relevantne aspekte života u zatvoreničkom sistemu i uporediti ih sa vrstom počinjenog krivičnog djela i određenim dimenzijama ličnosti osuđenika. Istraživanje je vršeno na prigodnom uzorku.

Rezultati/generalni zaključak: Prema rezultatima istraživanja između 44.3% i 90% osuđenika je zadovoljno uslovima života u zatvorskim ustanovama, s tim da je najmanji broj ispitanika zadovoljno ostvarivanjem kontakata sa vanjskim svijetom i uslovima ishrane, a najveći broj interpesonalnim odnosima sa drugim osuđenicima i zatvorskim osobljem. Nisu pronađene razlike u zadovoljstvu uslovima života u zatvorskim ustanovama s obzirom na starost osuđenika, dužinu izrečene i izdržane krivične sankcije.

Opravdanost istraživanja: Uvid u stavove osuđenika o uslovima boravka u zatvorskim ustanovama se naslanja na osnovne ljudske potrebe, te je relevantno pitanje u oblasti poštovanja ljudskih prava i zahtjeva za čovječno postupanje prema osuđenicima.