Primjena indicijalnog metoda u otkrivanju i razjašnjavanju krivičnih djela organizovanog kriminaliteta

Sažetak

Otkrivanje i razjašnjavanje krivičnih djela obično započinje uočavanjem indicijalnih činjenica koje ukazuju na postojanje krivičnog djela, kao i na mogućeg učinioca. Pitanje koje se postavlja jeste način njihovog korištenja i tumačenja u istrazi, te problema u praktičnoj primjenjivosti teorijskog koncepta indicija, verzija, osnova sumnje, osnovane sumnje, manjeg ili većeg stepena vjerovatnoće, te sumnje i izvjesnosti. Ovo pitanje posebno dolazi do izražaja kod krivičnih djela organizovanog kriminaliteta, budući da se radi o složenim i teškim krivičnih djelima, koja se obično otkrivaju i dokazuju korištenjem specijalnih istražnih tehnika (posebnih istražnih radnji). Pri razjašnjavanju i dokazivanju krivičnih djela organizovanog kriminaliteta potrebno je u potpunosti razjasniti sve bitne činjenice i elemente koje pojedina krivična djela svrstava u oblast organizovanog kriminaliteta i uporedo obezbjediti adekvatne materijalne i lične dokaze u odnosu na krivično djelo i njegovog učinioca. Rijetko se dešava da se kod ovih krivičnih djela učinilac zatekne na djelu, ali su moguće takve situacije i treba ih sve više očekivati zahvaljujući primjeni novih metoda pri otkrivanju i dokazivanju krivičnih djela organizovanog kriminaliteta. Pored toga, uvaženo je mišljenje da primjena tradicionalnih kriminalističkih istraga ne garantuje uspjeh u heurističkoj djelatnosti kod ovih krivičnih djela. Ipak, bez obzira na važnost i značaj savremenih metoda otkrivanja i istrage krivičnih djela organizovanog kriminaliteta, posebno mjesto ima indicijalni metod otkrivanja krivičnih djela i učinilaca, kao jedan od glavnih metoda kriminalističke metodike. Činjenice koje se analiziraju i sagledavaju, njihove mogućnosti za planiranje operativne djelatnosti, kroz preduzimanje odgovarajućih kriminalističkih radnji i mjera, u najvećem broju su operativnog značaja, ali su prisutne i dokazne informacije, što opet zavisi od sadržaja svake pojedine kriminalističko-taktičke situacije. Stoga se, u cilju kriminalističkog ispravnog načina korištenja indicijalnog metoda, mora obaviti detaljna analiza svih prikupljenih činjenica, bez obzira na to da li one imaju operativni ili dokazni značaj. U ovom stadijumu do izražaja dolaze određene specifičnosti primjene indicijalnog metoda pri razjašnjavanju i dokazivanju organizovanog kriminaliteta. Za pisanje rada koristiće se dostupni referentni izvori podataka. Pored toga, metodom analize sadržaja analiziraće se teorijska koncepcija o krivičnom događaju, krivičnom djelu i raznim kriminalističko-taktičkim situacijama u pogledu polazišnih informacija pri otkrivanju krivičnih djela i učinilaca. Nakon toga, identifikovani su praktični aspekti korištenja indicija u otkrivanju i razjašnjavanju krivičnih djela organizovanog kriminaliteta. Zaključci i rezultati rada treba da doprinesu shvatanju da primjena indicijalnog metoda u otkrivanju i razjašnjavanju krivičnih djela organizovanog kriminaliteta ima svoj značaj. Naime, primjena indicijalnog metoda u otkrivanju i dokazivanju ovih krivičnih djela trebala bi da bude sastavnih dio istrage i sa formalnog stanovišta, budući da osnovi sumnje predstavljaju i polaznu osnovu istrage uopšte.