Pogled u razvojnu i kriminologiju životnog toka: kriminalne karijere počinitelja organizovanog kriminala

Sažetak

Inspiracija za rad i problem(i) koji se radom oslovljava(ju): Kriminologija životnog toka – unutar koje je inkorporirana i razvojna kriminologija – predstavlja pristup ispitivanja kriminalnog ponašanja kroz vrijeme, konkretnije dobno-gradirane sekvence, uključujući i šire društvene, psihološke i druge kontekste koji su smisleni i skloni promjenama. Kriminalne karijere su dio navedenih kriminoloških disciplina i najistraženije područje unutar kriminologije. Istraživanje kriminalnih karijera bazira se na promjenama u šablonima kriminala, a koji se dešavaju tokom razvoja, odnosno unutar životnog toka pojedinca. Iako je mnogo znanja o kriminalnim karijerama akumulirano u proteklih nekoliko decenija, istraživanja o počiniteljima organizovanog kriminala su iznimno reducirana.

Ciljevi rada (naučni i/ili društveni): Cilj ovoga rada je da na prikaže dosadašnje spoznaje o kriminalnim karijerama počinitelja organizovanog kriminala.

Metodologija/Dizajn: Rad predstavlja tradicionalni pregled literature. Prema tome, korištena je narativna diskusija prethodnih istraživanja.

Ograničenja istraživanja/rada: Rad je teorijskog karaktera i ne raspravlja o verifikaciji prethodnih istraživanja u kontekstu Bosne i Hercegovine. Zbog ograničenog obima rada, informacije o razvojnoj/kriminologiji životnog toka su reducirane.

Rezultati/Nalazi: Studije su demonstrirale da počinitelji najčešće startaju kriminalnu karijeru kasno - u odrasloj dobi - te da nisu specijalisti za činjenje specifičnih krivičnih djela organizovanog kriminala. Dosadašnje spoznaje limitirane su različitim pristupima istraživanja. Većina studija je primjenjivala kvantitativne tehnike.

Generalni zaključak: Istraživanja počinitelja organizovanog kriminala su pokazala da razvojna kriminologija mora imati veći fokus na odraslim osobama. Studije su se previše fokusirale na odustajanje od činjenja krivičnih djela, a zanemareni su situacioni faktori koji dovode do kriminala, što ima direktne implikacije na ograničene spoznaje o kriminalnim karijerama u organizovanom kriminalu. Više istraživanja je potrebno, osobito na prostoru Balkana.

Opravdanost istraživanja/rada: Razvojna kriminologija je zanemarena na prostorima Bosne i Hercegovine i regije. Ovaj rad nastoji doprinijeti i proširiti postojeći fond znanja.