Prestupničko ponašanje mladih: preliminarni rezultati četvrte međunarodne studije o samoprijavljenom prestupništvu (ISRD4) u Bosni i Hercegovini

Sažetak

Istraživanje pod nazivom Međunarodna studija o samoprijavljenom prestupništvu djece (eng. International Self-Reported Delinquency Study – ISRD) je komparativno istraživanje o prestupništvu i viktimizaciji djece i mladih koje se provodi na međunarodnom nivou. Ova studija pokrenuta je 1992. godine, nakon čega je istraživanje ponovljeno još u tri kruga, uključujući i posljednji koji se realizuje u periodu 2020. – 2022. godine u preko 50 država koje u njemu učestvuju. Studija se provodi kroz anketiranje učenika uzrasta od 13 do 17 godina (uzorak u školama).

Studija je u Bosni i Hercegovina provedena u drugom (ISRD2: 2006. godina) i trećem krugu (ISRD3: 2016. godina) u kojem se primjenjivao nacionalni reprezentativni uzorak. U posljednjem, četvrtom krugu (ISRD4) u Bosni i Hercegovini je istraživanje prove- deno u Sarajevu i Bihaću, u kojima su se u odabranim školama podaci prikupljali u pe- riodu april – decembar 2022. godine. Podaci su prikupljeni putem ankete provedene u većini kroz online upitnik, a u manjem broju škola zbog nedostatka tehničkih uslova anketa je provedena metodom papir-olovka.

Ova referentna studija o prestupništvu i viktimizaciji djece i mladih ima dva osnovna cilja. Prvi cilj je usmjeren na uočavanje i upoređivanje razlika, sličnosti i trendova u prestupima i viktimizaciji između država koje učestvuju u studiji. Drugi cilj studije je istražiti i testirati teorijska pitanja vezana za maloljetničko prijestupničko ponašanje i viktimizaciju, zadržavajući pritom pažnju na mogućnost korištenja rezultata studije za izradu i realizaciju politika u ovoj oblasti.